Οι σιελογόνοι αδένες, όπως οι παρωτίδες και οι υπογνάθιοι, είναι υπεύθυνοι για την παραγωγή του σάλιου. Αυτοί οι αδένες ενδέχεται να νοσήσουν από διάφορες αιτίες, όπως φλεγμονή (ιογενής ή μικροβιακή), αυτοάνοσες παθήσεις, λιθίαση ή και νεοπλασίες.

Διόγκωση των Σιελογόνων Αδένων
Η πιο συχνή αιτία επίσκεψης στον ιατρό είναι η διόγκωση ενός ή περισσοτέρων σιελογόνων αδένων. Αυτή η διόγκωση μπορεί να είναι προσωρινή και να σχετίζεται με την κατανάλωση τροφής ή να είναι μόνιμη και προοδευτική. Παράλληλα, μπορεί να συνοδεύεται από πόνο ή, σε πιο σπάνιες περιπτώσεις, από συμμετοχή του δέρματος ή του προσωπικού νεύρου.
Συμπτώματα και Διάγνωση
Ο ασθενής συχνά παρατηρεί πόνο ή διόγκωση στον αδένα, ιδιαίτερα όταν τρώει, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να υπάρχει και συμμετοχή του δέρματος ή των λεμφαδένων. Σημαντική είναι η λήψη του ιστορικού, η κλινική εξέταση και η χρήση απεικονιστικών μεθόδων, όπως το υπερηχογράφημα σιελογόνων αδένων.
Υπερηχογράφημα
Η κύρια εξέταση για τη διάγνωση είναι το υπερηχογράφημα, το οποίο είναι γρήγορη, ακίνδυνη και καλά ανεκτή από τους ασθενείς. Σε πιο περίπλοκες περιπτώσεις, μπορεί να απαιτείται αξονική ή μαγνητική τομογραφία για να εκτιμηθεί η επέκταση των όγκων.
Κυτταρολογική Έκκριση (FNA)
Η κυτταρολογική διάγνωση μέσω παρακέντησης με λεπτή βελόνα (FNA) μπορεί να απαιτείται για την εκτίμηση της ιστολογικής ταυτότητας της διόγκωσης και τη λήψη αποφάσεων για την περαιτέρω θεραπεία.
Χειρουργική Αντιμετώπιση
Στις περιπτώσεις που απαιτείται χειρουργική παρέμβαση, η αφαίρεση του όγκου ή η θεραπεία της υποκείμενης πάθησης εξαρτάται από την ακριβή διάγνωση και τη θέση του όγκου. Η χειρουργική αφαίρεση των όγκων της παρωτίδας απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή, καθώς η περιοχή αυτή περιλαμβάνει το προσωπικό νεύρο, το οποίο ευθύνεται για την κινητικότητα του προσώπου.
Στρατηγική Χειρουργικής Παρωτίδας
Η σωστή τεχνική απαιτεί την αναγνώριση και προστασία του προσωπικού νεύρου πριν από την αφαίρεση του όγκου. Η τομή που χρησιμοποιείται είναι κοινή διεθνώς, αλλά η αναγνώριση του νεύρου και η αποφυγή τραυματισμού του απαιτούν υψηλή εμπειρία και τεχνογνωσία.
Επαναλαμβανόμενη Χειρουργική ή Επιπλοκές
Η επανεμφάνιση του όγκου καθιστά τη διαδικασία πιο περίπλοκη λόγω των συμφύσεων που μπορεί να έχουν δημιουργηθεί από την προηγούμενη επέμβαση. Σε περιπτώσεις ανάπτυξης όγκου στο πλαγιοφαρυγγικό διάστημα ή μεγάλες διαστάσεις κοντά στη βάση του κρανίου, μπορεί να απαιτηθεί αλλαγή προσπέλασης μέσω γναθοτομής.
Συζήτηση με τον Ασθενή
Πριν από κάθε χειρουργική επέμβαση, ο ασθενής πρέπει να ενημερωθεί εκτενώς για τα πιθανά σενάρια και τις επιλογές του, καθώς και για τις πιθανές επιπλοκές και το χρόνο αποκατάστασης.