Το χολοστεάτωμα είναι μία σοβαρή ωτολογική πάθηση που συνήθως αναπτύσσεται από την παιδική ηλικία, ενώ σπανιότερα μπορεί να έχει συγγενή αιτιολογία. Στην περίπτωση του επίκτητου χολοστεατώματος, η υποκείμενη αιτία είναι η κακή λειτουργία της ευσταχιανής σάλπιγγας, η οποία προκαλεί υποαερισμό της τυμπανικής κοιλότητας και εισολκή της τυμπανικής μεμβράνης. Στη συνέχεια, εγκλωβίζεται δερματικό επιθήλιο, το οποίο αναπτύσσεται μέσα στην κοιλότητα και δημιουργεί το χολοστεάτωμα.
Από την άλλη πλευρά, το συγγενές χολοστεάτωμα οφείλεται σε κυτταρική παραμονή στην τυμπανική κοιλότητα κατά την ανάπτυξη του εμβρύου, η οποία εξελίσσεται σε δερματικό επιθήλιο και οδηγεί στην ανάπτυξη της πάθησης.
Το χολοστεάτωμα αναπτύσσεται και διευρύνεται, προκαλώντας διάβρωση των οστικών τοιχωμάτων του αυτιού και των γύρω δομών. Η διαδικασία αυτή μπορεί να επιταχυνθεί από φλεγμονές και την παραγωγή τοξικών ουσιών.
Συμπτώματα και Επιπτώσεις
Οι κύριες επιπτώσεις του χολοστεατώματος περιλαμβάνουν:
- Προοδευτική βαρηκοΐα: Η σταδιακή μείωση της ακοής μπορεί να φτάσει σε σοβαρές μορφές, ακόμη και πρακτική κώφωση.
- Ιλίγγους: Σε προχωρημένα στάδια, η διάβρωση του οπισθίου λαβυρίνθου μπορεί να προκαλέσει περιστατικά ιλίγγου.
- Επιπλοκές όπως παράλυση του προσωπικού νεύρου, μηνιγγίτιδα και εγκεφαλικά αποστήματα: Σε παραμελημένες περιπτώσεις, οι συνέπειες μπορεί να είναι σοβαρές και επικίνδυνες για τη ζωή του ασθενούς.
Η έγκαιρη διάγνωση και η σωστή αντιμετώπιση είναι κρίσιμη για την πρόληψη αυτών των επιπλοκών
Διάγνωση και Θεραπεία
Ο ασθενής συνήθως προσέρχεται με συμπτώματα όπως:
- Πυώδης ωτόρροια: Ο ασθενής παραπονείται για έντονη δυσοσμία από το αυτί.
- Βαρηκοΐα και αίσθημα “μπουκώματος” στο αυτί.
Η διάγνωση του χολοστεατώματος τίθεται μετά την υποχώρηση της οξείας φάσης και ύστερα από αξονική τομογραφία, η οποία μας παρέχει πληροφορίες για τα όρια του σάκου και την έκταση της διάβρωσης των αυτιών.
Η μοναδική θεραπεία για το χολοστεάτωμα είναι η χειρουργική αφαίρεση του. Η επιβίωση του χολοστεατώματος στο αυτί αποτελεί σοβαρό κίνδυνο για την υγεία και πρέπει να αφαιρεθεί όσο το δυνατόν νωρίτερα.
Χειρουργική Αντιμετώπιση
Η χειρουργική επέμβαση πραγματοποιείται υπό γενική αναισθησία και συνήθως απαιτεί νοσηλεία για 24 ώρες. Η τομή γίνεται πίσω από το πτερύγιο του αυτιού. Στόχος της επέμβασης είναι η πλήρης αφαίρεση του χολοστεατώματος και η αποκατάσταση της ανατομίας του αυτιού, όπως η προστασία του προσωπικού νεύρου και του οπισθίου λαβυρίνθου.
Ανάλογα με την έκταση της διάβρωσης, μπορεί να απαιτηθεί η αποκατάσταση της αλυσίδας των οσταρίων του αυτιού και η τυμπανοπλαστική για να διατηρηθεί ή να βελτιωθεί η ακοή.
Ο ασθενής λαμβάνει αντιβιοτική αγωγή και ωτικές σταγόνες για την αποκατάσταση του αυτιού μετά την επέμβαση. Οδηγίες για τη μετεγχειρητική φροντίδα δίνονται για την προστασία του αυτιού και την αποφυγή επιπλοκών.
Συγγενές Χολοστεάτωμα
Η χειρουργική θεραπεία του συγγενούς χολοστεατώματος είναι πολύ πιο απαιτητική, καθώς το χολοστεάτωμα αναπτύσσεται πίσω από μια φυσιολογική τυμπανική μεμβράνη και μπορεί να προκαλέσει διάβρωση σε σημαντικά ανατομικά στοιχεία του αυτιού και του κρανίου. Για τη χειρουργική προσέγγιση απαιτείται ενδελεχής προεγχειρητική αξιολόγηση, συνήθως με αξονική και μαγνητική τομογραφία της περιοχής. Επιπλέον, η χρήση συστημάτων πλοήγησης (navigation) μπορεί να είναι εξαιρετικά χρήσιμη.
Η απομάκρυνση του χολοστεατώματος από τη βάση του κρανίου και η αποκατάσταση των δομών του αυτιού είναι οι κύριοι στόχοι, αν και η λειτουργικότητα του αυτιού μπορεί να επηρεαστεί σε σημαντικό βαθμό.
